Parkinson

Βασικά κριτήρια επιλογής

Οι επεμβάσεις για την νόσο Πάρκινσον δεν γίνονται σε ασθενείς τελικού σταδίου. Πρέπει να γίνονται την κατάλληλη στιγμή, ώστε να αποφεύγονται οι πτώσεις, τα κατάγματα, ο κλινοστατισμός και η αναπηρία, και να επιτυγχάνεται η ανεξαρτητοποίηση του ασθενή και της οικογένειάς του.

Η κατάλληλη στιγμή είναι όταν ο ασθενής έχει κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα:

1. Σοβαρή δυσκολία στις καθημερινές δραστηριότητες εξαιτίας της νόσου λόγω υπερκινησιών ή συχνών διακυμάνσεων μεταξύ περιόδων ΟΝ και OFF
2. Καλή δράση της ντοπαμίνης στα κινητικά συμπτώματα
3. Συχνή χρήση ντοπαμίνης (τέσσερις ή περισσότερες φορές ημερησίως)
4. Απουσία ψυχικών νοσημάτων ή σοβαρής άνοιας
5. Υποστηρικτικό περιβάλλον
6. Βιολογική ηλικία μέχρι 70 ετών για το νευροδιεγέρτη, ενώ δεν υπάρχει όριο ηλικίας για τις αντλίες

Ειδικότερα για τους νευροδιεγέρτες και σύμφωνα με τη μελέτη EARLYSTIM που δημοσιεύτηκε στο N Engl J Med το 2013, οι επεμβάσεις εμφύτευσης νευροδιεγέρτη πρέπει να γίνονται πολύ νωρίς. Όταν δηλαδή η νόσος έχει μόλις αρχίσει να δυσκολεύει τη ζωή του ασθενούς. Στη μελέτη αυτή οι ασθενείς που χειρουργήθηκαν μόλις δύο έτη από τη στιγμή που άρχισαν οι κινητικές διακυμάνσεις είχαν 26% βελτίωση στην ποιότητα ζωής τους σε σχέση με τους ασθενείς που συνέχισαν τη φαρμακευτική τους αγωγή. Αυτό το ποσοστό διατηρήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης, γεγονός που δείχνει ότι όσο πιο νωρίς χειρουργείται κάποιος, τόσο πιο πολύ θα διατηρήσει την ποιότητα ζωής του. Φυσικά οι ασθενείς με νευροδιεγέρτη είχαν και εντυπωσιακή βελτίωση σε άλλες παραμέτρους, όπως οι κινητικές διακυμάνσεις, τα ΟΝ-OFF φαινόμενα και άλλα.

Στο ιατρικό συμβούλιο αποφασίζεται αν ο ασθενής είναι κατάλληλος για την επέμβαση

Έλεγχος καταλληλότητας ασθενούς

Για να διαπιστωθεί αν ο ασθενής θα ωφεληθεί από την τοποθέτηση νευροδιεγέρτη απαιτείται λεπτομερής έλεγχος. Ο έλεγχος αυτός μπορεί να γίνει είτε κατά τη διάρκεια νοσηλείας τριών ημερών είτε σε εξωτερική βάση. Στη συνέχεια γίνεται ιατρικό συμβούλιο με την παρουσία του νευρολόγου και του νευροχειρουργού και αποφασίζεται αν ο ασθενής είναι κατάλληλος για την επέμβαση και πόσο θα ωφεληθεί από αυτή.

Ο έλεγχος απαιτεί:

1. Νευρολογική εξέταση και λήψη ιστορικού για την επιβεβαίωση ότι ο ασθενής είναι κατάλληλου σταδίου και δεν μπορεί να ωφεληθεί περισσότερο από φαρμακευτική ή άλλη επεμβατική τεχνική.
2. Διενέργεια δοκιμασίας LDOPA (LDOPA TEST- νοσηλεία μιας ημέρας). Αυτή είναι η σημαντικότερη δοκιμασία που πρέπει να γίνεται σε κάθε ασθενή που επιθυμεί να υποβληθεί σε DBS. Κατά τη δοκιμασία αυτή ο ασθενής διακόπτει την αγωγή του το μεσημέρι της παραμονής της εξέτασης και για 12 ώρες. Το επόμενο πρωί εξετάζεται στη χειρότερη κινητική κατάσταση OFF (best OFF). Στη συνέχεια του δίδεται μια συγκεκριμένη ποσότητα ντοπαμίνης και εξετάζεται στην καλύτερη κινητική κατάσταση ΟΝ (best ON). Για να είναι κατάλληλος για την εμφύτευση νευροδιεγέρτη θα πρέπει η βελτίωση από το καλύτερο OFF στο καλύτερο ΟΝ να είναι πάνω από 50%. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο ασθενής μετά την επέμβαση αναμένει να βρίσκεται σε αυτή την καλύτερη κινητική κατάσταση ON (best ON) σε όλη την διάρκεια της ημέρας χωρίς κινητικές διακυμάνσεις όπως υπερκινησία ή ακινησία. Η δοκιμασία διαρκεί περίπου 2-4 ώρες.
3. Νευροψυχολογικό έλεγχο ανώτερων νοητικών λειτουργιών και ψυχικής σφαίρας από νευροψυχολόγο - ψυχίατρο. Γίνεται με δομημένα ερωτηματολόγια. Ο έλεγχος διαρκεί περίπου τρεις ώρες.
4. Διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας εγκεφάλου MRI (μπορεί να προσκομίζεται από τον ασθενή).

Αντιμετωπίζουμε τη νόσο Πάρκινσον με την καταλληλότερη μέθοδο ώστε να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής σας.

Η εμφύτευση του λεπτότατου ηλεκτροδίου διέγερσης γίνεται από τον νευροχειρουργό με τη βοήθεια του νευρολόγου, με μεγάλη ακρίβεια στο χειρουργείο και με στερεοτακτική μέθοδο. Χρησιμοποιούνται ειδικές τρισδιάστατες απεικονίσεις σε μαγνητικό τομογράφο, όπως επίσης και σύγχρονος άτλαντας για την επιτυχή στόχευση του πυρήνα. Η διάρκεια της επέμβασης είναι περίπου 4 ώρες. Ο ασθενής μπορεί να σηκωθεί από το κρεβάτι από την επόμενη ημέρα.

Μετά την επέμβαση ο ασθενής παραμένει στο θεραπευτήριο ώστε ο νευρολόγος να κάνει:

1. Λεπτομερή καταγραφή των δυνατοτήτων και των περιορισμών του νευροδιεγέρτη
2. Εξατομίκευση των ρυθμίσεων του νευροδιεγέρτη
3. Μείωση της φαρμακευτικής του αγωγής

Η διάρκεια νοσηλείας κυμαίνεται ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου και της ηλικίας του ασθενή από 7 έως 15 ημέρες. Σκοπός μας είναι φεύγοντας ο ασθενής από το θεραπευτήριο να μπορεί να κινείται αυτόνομα με άνεση χωρίς να έχει κινητικές διακυμάνσεις.

Μετά την επέμβαση και για χρονικό διάστημα τριών μηνών απαιτούνται ρυθμίσεις των παραμέτρων του νευροδιεγέρτη από τον νευρολόγο σε εξωτερική βάση. Η επίσκεψη για τη ρύθμιση διαρκεί περίπου 1-2 ώρες. Μπορεί να γίνεται κάθε 10-15 ημέρες. Μετά το εξάμηνο η παρακολούθηση γίνεται ανά έτος.

Σκοπός μας είναι φεύγοντας από το θεραπευτήριο o ασθενής να κινείται αυτόνομα με άνεση και χωρίς κινητικές διακυμάνσεις.

Η επιτυχία του DBS εξαρτάται απόλυτα από τα εξής:

1. Το στάδιο της ασθενείας. Σύμφωνα με την μελέτη EARLYSTIM του 2013 ισχύει ότι «όσο πιο νωρίς τόσο πιο καλά»
2. Τη σωστή επιλογή του ασθενούς και της ατομικής του βαθμολογίας στο LDOPA TEST
3. Την επιτυχημένη τοποθέτηση των ηλεκτροδίων
4. Τη ρύθμιση των παραμέτρων του νευροδιεγέρτη που εξατομικεύονται για κάθε ασθενή
5. Τη συμμόρφωση του ασθενή στις οδηγίες των ιατρών

Ήδη από την δοκιμασία LDOPA (LDOPA TEST) που γίνεται για τον έλεγχο καταλληλότητας, γνωρίζει ο ασθενής το ποσοστό βελτίωσης μετά την επέμβαση. Γενικά όμως, μπορούμε να πούμε ότι σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, προσφέρει βελτίωση κατά μέσο όρο 73% των κινητικών συμπτωμάτων, 58% μείωση της φαρμακευτικής αγωγής και 67% των δυσκινησιών. Αυτό σημαίνει ότι ένας ασθενής 55 ετών που κινδυνεύει να χάσει την εργασία του μπορεί να συνεχίσει να εργάζεται ή ένας άλλος 65 ετών μπορεί να συνεχίσει να χαίρεται τη ζωή χωρίς την αναπηρία και τους περιορισμούς της νόσου. Η διάρκεια των αποτελεσμάτων αυτών είναι τουλάχιστον δέκα έτη. Το πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου, πέραν από τη βελτίωση σε όλες τις παραμέτρους της νόσου είναι ότι προσφέρει ανεξαρτησία στον ασθενή, διότι η συσκευή του νευροδιεγέρτη τοποθετείται κάτω από το δέρμα όπως ο βηματοδότης καρδιάς.

Το DBS προσφέρει ανεξαρτησία στον ασθενή γιατί η συσκευή τοποθετείται κάτω από το δέρμα, όπως ο βηματοδότης.

Έλεγχος καταλληλότητας ασθενούς:

1. Αρχικά γίνεται νευρολογική εξέταση και λήψη ιστορικού για την επιβεβαίωση ότι ο ασθενής είναι κατάλληλου σταδίου και δεν μπορεί να ωφεληθεί περισσότερο από φαρμακευτική ή άλλη επεμβατική τεχνική.
2. Στη συνέχεια για να διαπιστωθεί αν η αντλία θα βοηθήσει στα συμπτώματα του ασθενή απαιτείται μια δοκιμαστική περίοδος νοσηλείας τριών ημερών στην οποία ο ασθενής λαμβάνει την υγρή ντοπαμίνη μέσω της αντλίας με εξωτερικό ρινοεντερικό καθετήρα. Η τοποθέτηση του είναι πολύ απλή και ανώδυνη και διαρκεί 15 λεπτά. Η λοιπή φαρμακευτική αγωγή διακόπτεται. Στο διάστημα της δοκιμαστικής περιόδου γίνεται εξοικείωση του ασθενή με την αντλία, ενώ παράλληλα ρυθμίζεται η ακριβής δοσολογία της υγρής ντοπαμίνης που είναι απαραίτητη ώστε να κρατήσει τον ασθενή στη βέλτιστη κινητική κατάσταση όλη την ημέρα. Υπάρχει παράλληλα δωρεάν νοσηλευτική φροντίδα όλες τις ημέρες νοσηλείας επί 12ώρου από την εταιρεία PARKINSON CARE με εξειδικευμένη νοσηλεύτρια, η οποία θα εξηγήσει στον ασθενή και την οικογένεια τον τρόπο χορήγησης του φαρμάκου, τη χρήση της συσκευής και τις μεθόδους συντήρησης. Ο ασθενής την 3η ημέρα πηγαίνει στο σπίτι του φορώντας την αντλία. Ο σκοπός είναι να ζήσει μερικές ημέρες με την αντλία στο σπίτι του, ώστε να δει αν τα αποτελέσματά της φέρνουν σημαντική βελτίωση στην καθημερινότητα του. Έτσι θα νιώσει και ο ίδιος αν πραγματικά τον ωφελεί και θέλει να προχωρήσει στην τελική τοποθέτηση της αντλίας.
3. Στη συνέχεια, και εφόσον ο ασθενής βιώσει σημαντική βελτίωση στην ζωή του στο σπίτι, γίνεται ιατρικό συμβούλιο παρουσία νευρολόγου και γαστρεντερολόγου και αποφασίζεται αν ο ασθενής είναι κατάλληλος για την επέμβαση και πόσο θα ωφεληθεί από αυτή.

Δωρεάν φροντίδα όλες τις ημέρες νοσηλείας  επί 12ώρου από την εταιρεία PARKINSON CARE.

Για την τελική τοποθέτηση του καθετήρα απαιτείται νοσηλεία μιας ημέρας. Η επέμβαση για την τοποθέτηση του τελικού καθετήρα διαρκεί περίπου 45 λεπτά και γίνεται με μέθη. Ουσιαστικά γίνεται μια γαστροστομία PEG και τοποθετείται ένας λεπτός καθετήρας ο οποίος καταλήγει στον δωδεκαδάκτυλο, το τμήμα του εντέρου που βρίσκεται αμέσως μετά το στομάχι. Στον δωδεκαδάκτυλο γίνεται φυσιολογικά η απορρόφηση της ντοπαμίνης.

Έτσι ο ασθενής λαμβάνει όση ακριβώς ντοπαμίνη χρειάζεται στο σημείο ακριβώς όπου αυτή απορροφάται. Αυτό εξασφαλίζει σταθερότερη απορρόφηση και ομαλότερα επίπεδα ντοπαμίνης στο αίμα, αποφεύγοντας τις επιπλοκές από την περίσσεια φαρμάκου. Ο καθετήρας μπορεί να αφαιρεθεί χωρίς επέμβαση σε περίπτωση που το θελήσει ο ασθενής.

Η παρακολούθηση του ασθενή γίνεται με δύο τρόπους:

1. Χρειάζεται επανεξέταση από το νευρολόγο σε 7 ημέρες και μετά σε ένα μήνα. Στη συνέχεια ανά εξάμηνο.
2. Από εξειδικευμένη νοσηλεύτρια της εταιρείας PARKINSON CARE η οποία έρχεται στο σπίτι του ασθενούς δωρεάν. Οι επισκέψεις αυτές είναι προγραμματισμένες περίπου ανά μήνα, ενώ μπορεί να γίνουν και εκτάκτως. Υπάρχει δε και 24ωρη τηλεφωνική γραμμή εξυπηρέτησης DUODOPA της PARKINSON CARE - 210 8830043

Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία τα αποτελέσματα είναι ανάλογα με αυτά του νευροδιεγέρτη. Σύμφωνα με τον Devos et all MD 2000, προσφέρει βελτίωση 96% στις κινητικές διακυμάνσεις, 94,7% στη δυσκινησία, 74,7% στον πόνο, 61,4% στη διαταραχή βάδισης και 60% στη δυσφαγία. Υπάρχουν πολλές μελέτες που αναφέρουν βελτίωση και των μη κινητικών συμπτωμάτων. Πέρα από αυτά, πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι ότι είναι λιγότερο επεμβατική, δεν έχει περιορισμούς στην ηλικία και είναι εύκολα αναστρέψιμη.

Σύμφωνα με τον Devos et all MD 2000, προσφέρει βελτίωση στις 96% κινητικές διακυμάνσεις, 94,7% στη δυσκινησία, 61,4% στη διαταραχή βάδισης, 74,7% στον πόνο και 60% στη δυσφαγία.